De Nieuwe Toren
In gebruik
Foto: Anton van Daal
Oudestraat
Kampen
Gemeente Kampen
Overijssel

(Kerk)gebouw

De Nieuwe Toren staat aan de Oudestraat in Kampen op de plaats waar de kapel van het Heilige-Geestgasthuis heeft gestaan. Deze kapel brandde in 1646 af. De vrijstaande klokkentoren werd gebouwd in de periode 1649-1663. De stenen onderbouw van de toren werd ontworpen door de timmermeester Dirck Jansz. uit Edam. De lantaarn is een ontwerp van Philips Vingboons, die deze mogelijk oorspronkelijk ontwierp voor het stadhuis, nu Paleis op de Dam, in Amsterdam, maar die daar nooit werd gerealiseerd. De bouw kende veel tegenslagen, het werk heeft in de periode 1655/60 zelfs geheel stilgelegen.
In de toren hangt een carillon dat voor het merendeel is gegoten door François Hemony. 30 klokken zijn door hem in 1659/62 gegoten waarvan er 29 nog aanwezig zijn. De basklokken die bij de verplaatsing in 1663 werden toegevoegd zijn onder andere van Hemony zelf uit 1662, verder vier klokken, gegoten door Geert van Wou in 1481-83 en één van Kilian Wegewaert uit 1627. Het automatische spel wat elke zeven en halve minuut in werking komt wordt aangestuurd door een speeltrommel die enkele verdiepingen lager in de toren staat. Deze werd ook door François Hemony in 1661 gegoten. Meerdere malen per jaar wisselt de stadsbeiaardier de melodieën. In de 17e eeuw gebeurde dat soms wel om de twee maanden met uitzondering van strenge vorst periodes. Tegenwoordig meestal twee maal per jaar. Van deze speeltrommel is bekend dat er veel operamelodieën op werden verstoken, zelfs tot in de 19e eeuw.
In 1939 werd het ontwerp van de beiaard veranderd naar de ideeën van Ferdinand Timmermans de stadsbeiaardier van Rotterdam. Hij was de eerste Nederlandse leerling van Jef Denyn in Mechelen geweest, en liet de hele beiaard binnen de achtkantige lantaarn in rijen ophangen zoals dat in de Mechelse Sint-Romboutstoren ook het geval was. Daarnaast liet hij het carillon uitbreiden tot 40 klokken. De klok van L. Haverkamp die in 1790 was gegoten als vervanging van een in ongerede geraakte Hemony klok (g3) werd vervangen en er werd een half octaaf aan de discant toegevoegd. Zo ontstond een 3 1/2 octaafs beiaard. De fis1 en gis1 in het basoctaaf ontbraken nog steeds. De werkzaamheden werden uitgevoerd door van Bergen uit Heiligerlee.
In het hele land werden klokken weggehaald door de Duitsers maar in Kampen kwamen er juist klokken bij! Deze nieuwe klokken waren van Petit & Fritsen en hebben tot 2008 dienstgedaan.
Restauratie toren van 2008 tot 2011. Er kwam een nieuw fraai eiken klavier. Adviseur en begeleider bij deze herinrichting was Arie Abbenes, voormalig stadsbeiaardier van Utrecht.
's Zomers, tijdens de Kamper ui(t)-dagen, hangt in de Nieuwe Toren de zogenaamde 'Kamper koe', dit naar de legende van een van de Kamper uien.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
-

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
De Nieuwe Toren Kampen -

Orgelhistorie

-

Dispositie

-

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2017-01-30 09:34:09